Ανάμεσα στους μαθητές μου, ξεχώριζα πάντα τον Θανάση Μακρή. Και όχι μόνο γιατί ήταν ένας ταλαντούχος και φέρελπις ζωγράφος, που επιβεβαίωσε άλλωστε τις προσδοκίες των δασκάλων του. Αλλά και για ένα καθαρά αισθητικό και συναισθηματικό λόγο: γιατί το σγουρόμαλλο κεφάλι του, το μελαχρινό του πρόσωπο με τα μαύρα λαμπερά μάτια και τα έντονα χαρακτηριστικά μου θύμιζαν ακαταμάχητα μορφές του Φαγιούμ, μιας τέχνης που λατρεύω. Ακόμη και τώρα έχω την ίδια εντύπωση όταν τον βλέπω.

Ο Θανάσης Μακρής είχε βρει από πολύ νωρίς το γενετικό αποτύπωμα της τέχνης του. Ήταν ένας εξπρεσιονιστής. Προσοχή όμως, ένας ήπιος εξπρεσιονιστής, ένας εξπρεσιονιστής της Μεσογείου, γιατί «η Μεσόγειος απορροφά τις εντάσεις», όπως έλεγε ένας αγαπημένος δάσκαλος. Ο εξπρεσιονισμός του δεν είναι επιθετικός, δεν περιέχει δηλητήριο. Πολύ εύστοχα έχουν συνδέσει την τέχνη του με τον μεγάλο Νίκο Λύτρα. Αγαπούν και οι δυο την παχύρρευστη πινελιά και τη μεγάλη δομική χειρονομία. Σχεδιάζουν με το πινέλο, έμφορτο από χρώμα. Η τροχιά του πινέλου τους έχει ακρίβεια, σιγουριά και οικονομία, γιατί είναι μεγάλοι σχεδιαστές και οι δυο, «δάσκαλος» και μαθητής.

Πορτραίτα, γυμνά και τοπία είναι τα θέματα που κυριαρχούν στην πλούσια συγκομιδή της δημιουργίας του Μακρή. Οι μορφές του στα πορτραίτα και στα γυμνά μοιάζουν να αναδύονται από μια γέννα, από μια ζύμωση, από μια συμπύκνωση της παχύρρευστης χρωστικής ύλης. Ο χώρος γύρω από της μορφές μαρτυρεί τη διαδικασία από όπου αναδύθηκαν. Έτσι χώρος και μορφή συνδέονται με μια αλληλογενετική οργανική σχέση. Σχεδιασμένες αδρά, με φαρδιά πινέλα και έντονα παστώματα, οι μορφές επιβάλλονται με έμφαση στη ζωγραφική επιφάνεια, εντύπωση που επιτείνει η χρήση του μαύρου χρώματος στα περιγράμματα και στις σκιές. Στα τοπία του ζωγράφου μια λανθάνουσα ενέργεια διατρέχει ολόκληρη την επιφάνεια του καμβά, μεταδίδοντας την αίσθηση μιας δυναμικής φύσης, μιας natura naturans, μιας φύσης καθόλου στατικής, που μοιάζει να δημιουργείται μέσα από τη δυναμική χειρονομία του καλλιτέχνη.

Ο Θανάσης Μακρής αγαπά τα έντονα χρώματα, ιδιαίτερα τα θερμά, που ταιριάζουν στην εμπύρετη φύση της ζωγραφικής του. Όπως συμβαίνει πάντα στον εξπρεσιονισμό, τα χρώματα δεν είναι φυσιοκρατικά. Τα έντονα ψυχικά βιώματα, τα ισχυρά συναισθήματα, οι συγκινήσεις περνούν από το δικό τους «βαφείο» τα χρώματα που ερεθίζουν το βλέμμα πριν αφήσουν το ίχνος τους στον καμβά.
Το διατύπωσε πολύ όμορφα ο αείμνηστος δάσκαλός μου Παντελής Πρεβελάκης σε ένα δίστιχο από τον «Νέο Ερωτόκριτο»:

“Στα τσίνορά μου κρέμονται δυο δάκρυα ματωμένα
Κι’ όλα του κόσμου τα θωρώ θολά και φλογισμένα”

Μαρίνα Λαμπράκη Πλάκα
Διευθύντρια Εθνικής Πινακοθήκης